مقدمه: علیرغم پیشرفت های علمی، بسیاری از درمان های ناباروری مردان نامطلوب بودند. در سال های اخیر، توجه به درمان های گیاهی به عنوان درمان موثر در ناباروری مردان قابل توجه است.
هدف: این مطالعه برای تعیین اثرات خولنجان بر نتایج آنالیز اسپرم در مردان مبتلا به ناباروری ایدیوپاتیک طراحی شده است.
روش کار: در این کارآزمایی بالینی تصادفی دو سو کور 76 نفر از مردان متاهل نابارور با اختلال ایدیوپاتیک اسپرم وارد مطالعه شده و به صورت تصادفی ساده به دو گروه مداخله با خولنجان و پلاسبو تقسیم شدند. بیماران گروه خولنجان روزانه 300 میلی گرم پودر عصاره ریزوم گیاه را در سه کپسول در سه نوبت و بیماران گروه پلاسبو نیز سه کپسول پلاسبو را در سه نوبت به مدت 90 روز دریافت نمودند. پارامترهای اسپرم در ابتدا و پایان مطالعه اندازه گیری شد و نتایج مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
يافته ها: نتایج پژوهش نشان داد پس از مداخله، در گروه خولنجان تعداد کل اسپرم ها و مورفولوژی طبیعی در مقایسه با گروه دارونما به میزان معنی داری افزایش یافت.
نتيجه گيري: A. officinarum یک فراورده طب سنتی، می تواند در بهبود مورفولوژی اسپرم و تعداد اسپرم در بیماران با اختلال ایدیوپاتیک اسپرم و ناباروری ایدئوپاتیک بدون ایجاد عوارض جانبی خطرناک کمک کننده و مناسب باشد .