عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل از تاثیر قابل توجه دستورالعمل‌های طب سنتی و مکمل، برای کنترل بیماری دیابت در صورت استفاده زودهنگام خبر دادند و گفتند: قطع مصرف داروهای شیمیایی بیمار مبتلا به دیابت، به هیچ عنوان به صورت ناگهانی و در شروع درمان طب سنتی توصیه نمی‌شود.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی بابل، دکتر معینی گفتند: امروزه بیماری دیابت با دو نوع یک و دو شناخته می‌شود که عوامل مختلفی در ایجاد دیابت موثر شناخته می‌شوند که مهمترین آنها چاقی و اختلالات متابولیک مانند بالا بودن چربی خون است.
دکتر ریحانه معینی متخصص طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی بابل بیان داشتند: زمانی‌که قند خون ناشتا تا حدود 120 باشد، معمولا از تجویز دارو خودداری می‌شود و با توصیه به اصلاح سبک زندگی یعنی کاهش وزن، انجام ورزش و بهبود تغذیه، اصلاح قند خون انجام می‌گیرد. اما اگر قندخون ناشتا، بیشتر از 120 تا 125 باشد، استفاده از داروهای مختلف کاهنده خون توصیه می‌شود.
ایشان گفتند: درمان قندخون نیاز به توجه جدی و سریع بیمار دارد، چرا که عدم درمان به موقع آن می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری از جمله صدمه به بینایی، آسیب به کلیه و ایجاد زخم‌های مزمن و اختلالات گوارشی و عصبی را به‌دنبال داشته باشد.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل با اشاره به اینکه در طب سنتی ایرانی برای درمان دیابت مانند بیشتر بیماری‌ها توجه به شش اصل زندگی سالم ضروری است، اظهار داشتند: توجه به نحوه غذاخوردن، پرهیز از برهم خوری و در هم خوری، توجه به غذاهای مناسب برای هر فصل، کمک به بهبود هضم با مصلحات غذایی و رعایت فاصله غذا با خواب و فعالیت نقش بسیار کلیدی در کنترل وزن و همچنین قند بیماران دارند.
دکتر ریحانه معینی در همین راستا گفتند: همین اصلاحات به ظاهر ساده، می‌توانند نقش قابل توجهی در کنترل قند و بهبود HbA1c (فاکتور ازمایشگاهی نشان‌دهنده وضعیت قندخون در سه ماه گذشته) داشته باشند.
ایشان ادامه دادند: مبتلایان به دیابت باید از قرار گرفتن در هوای بسیار سرد و بسیار گرم پرهیز نمایند و استفاده از هوای آزاد در مناطق با آلودگی کمتر بسیار مفید و توجه به تغییرات فصلی و رعایت نکات تندرستی برای هر فصل از دیگر توصیه‌های طب ایرانی می‌باشد.
معاون آموزشی دانشکده طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی بابل خاطر نشان کردند: در منابع طب ایرانی، داشتن خواب مناسب شبانه اهمیت زیادی در تنظیم هضم و متابولیسم مواد و کنترل قند دارد. خواب حدود 6 تا 8 ساعت که در اول شب (ساعت 9 تا 11 شب) شروع شود و منجر به سحرخیزی (ساعت 7-5 صبح) گردد، برای این بیماران توصیه می‌شود. مطالعات جدید نیز نشان داده خواب کمتر از 6 ساعت و بیش از 9 ساعت و همچنین کاهش کیفیت خواب با افزایش مقاومت به انسولین و افزایش احتمال بروز دیابت در ارتباط بوده است.
این متخصص با اشاره به اینکه در طب ایرانی خواب طولانی در روز، چه در صبح و چه در بعد از ظهر نیز منع شده است، اذعان داشتند: از دیدگاه طب ایرانی، وضعیت روانی نقش بسیار مهمی در پیشگیری و کنترل دیابت دارد. به نظر می‌رسد در موارد زیادی استرس‌های مداوم، غم و اندوه طولانی و یا حتی فشارهای عصبی حاد و کوتاه‌مدت و خشم مکرر می‌توانند به عنوان عواملی برای شروع یا تشدید قابل توجه دیابت مورد توجه قرار گیرند.
ایشان افزودند: می‌توان با استفاده از روش‌های مختلف شامل روش‌های روان درمانی مثل مشاوره، گروه درمانی، موسیقی درمانی و همچنین روش‌های غذایی و دارویی، در بهبود شرایط روانی فرد تلاش کرد.
متخصص طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی بابل تصریح کردند: غذاها و تنقلات خیلی شور و چرب، گوشت گاو، ته‌دیگ مخصوصا چرب یا سوخته، سیب زمینی مخصوصا سرخ شده، غذاهای مانده و فریز شده، غذاهای خمیری مثل ماکارونی و الویه، پنیر پیتزا و سایر پنیرهای پرچرب و انواع شیرینی و سس، کنسرو، فست فود مثل پیتزا، سوسیس، کالباس و ،... نوشابه، چیپس، پفک باید از برنامه‌های غذایی این افراد حذف شوند.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل با اشاره به اینکه برخی تصور می‌کنند که جایگزینی قند و شکر با موادی مانند عسل، خرما یا کشمش در درمان دیابت بسیار موثر است، گفتند: هرچند که این مواد می‌توانند در مقادیر کم، جایگزین خوب و مفیدی باشند، اما به این معنی نیست که مصرف زیاد آنها بلامانع است. افراد مبتلا به دیابت و تحت درمان باید مقادیر بسیار کنترل شده‌ای از این مواد را مصرف کنند.
دکتر ریحانه معینی با توجه به اینکه باور غلط دیگر، بلامانع بودن مصرف مقادیر زیادی از میوه‌جات می‌باشد، گفتند: هرچند مصرف میوه‌ها مفید است اما باز هم مصرف زیاد آنها می‌تواند قند خون را بالا ببرد، از طرفی حذف یا کاهش شدید مصرف میوه هم اشتباه است و بهتر است دو تا سه واحد میوه در روز مصرف شود.
ایشان بیان داشتند: مضر بودن برنج و مفید بودن نان در هر مقدار است. در مجموع باید گفت باید از هر نوع افراط و تفریط پرهیز نمود. مصرف نان سفید می‌تواند بیشتر از وزن مشابه برنج، قند خون را بالا ببرد. لذا تامین کربوهیدرات‌ها با استفاده از برنامه غذایی ترکیبی از نان و برنج مهم است.
این متخصص تصریح کردند: استفاده از مغزها مانند بادام درختی (بین 5 تا 10 عدد) اثرات مفیدی در ایجاد احساس سیری و جلوگیری از پرخوری و در نتیجه تنظیم قند دارد.
دکتر ریحانه معینی با اشاره به اینکه ورزش، شاه کلید پیشگیری و درمان دیابت بوده است، گفتند: فعالیت بدنی روزانه در حدی که تعریق ملایم ایجاد شود و تنفس تند و عمیق شود، از بهترین راه‌های پیشگیری و کنترل دیابت است. افراد با اضافه وزن زیاد نباید ورزش سنگین و ناگهانی انجام دهند، بلکه باید از پیاده‌روی سبک شروع کرده و به تدریج زمان و سرعت را افزایش دهند.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل با اشاره به اینکه در طب سنتی ایرانی علاوه بر تمام نکات فوق برای درمان، به مسائل دیگری از جمله مزاج فرد نیز توجه می‌شود و برخی از توصیه‌ها بر اساس تشخیص نوع مزاج متفاوت می‌باشد، اظهار داشتند: در فرد گرم‌مزاج بیشتر از موادی مانند جو، خرفه، چای ترش و گشنیز برای کاهش قند استفاده می‌شود و در افراد سردمزاج گیاهان دارویی مانند گزنه، شنبلیله و دارچین به شکل‌های مختلف توصیه می‌شود.
ایشان در همین راستا عنوان کردند: آش‌های ساده و سبک با ترکیبی از سبزیجاتی مانند گشنیز، شنبلیله، جعفری، خرفه، گزنه و اسفناج با مقادیر کمی از جو یا برنج و لپه یا عدس می‌تواند یک وعده غذایی مناسب برای اکثر مبتلایان به دیابت باشد.
متخصص طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی بابل تصریح کردند: همچنین داروها، برنامه‌های غذایی و دستورالعمل‌های دیگری برای به اصطلاح پاکسازی بدن، کاهش وزن و کنترل عوارض دیابت مانند پای دیابتی وجود دارد که پزشکان متخصص طب سنتی با توجه به شرایط هر فرد، تجویز می‌نمایند.
دکتر معینی گفتند: نکته بسیار مهم و حیاتی اینکه قطع مصرف داروهای رایج بیمار مانند متفورمین و گلی‌بن‌کلامید، به هیچ عنوان به صورت ناگهانی و در شروع درمان طب سنتی توصیه نمی‌شود، به ویژه در بیمارانی که مدت‌ها تحت درمان با این داروها بوده‌اند، تنظیم داروهای سنتی باید به نحوی باشد که تداخلی با داروهای مصرفی بیمار نداشته باشد.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل با ذکر این نکته که استفاده زودهنگام از دستورالعمل‌های طب سنتی و مکمل می‌تواند تاثیر بیشتری در کنترل بیماری داشته باشد، بیان داشتند: به تدریج و با شروع تاثیرگذاری داروهای گیاهی می‌توان تا حدودی داروهای شیمیایی را کاهش داد و جلوی پیشرفت بیماری را گرفت.