فهرست

راهکاری برای تجمیع طب سنتی و طب مدرن

رئیس گروه حکمت و طب ایرانی فرهنگستان علوم پزشکی ایران گفتند: در مجموع به منظور تجمیع طب مدرن و سنتی باید طب سنتی به‌روز و طب مدرن منطقی شود.

دکتر علی‌اکبر ولایتی در همایش ملی «طب سنتی ایرانی؛ یک دهه فعالیت آکادمیک، نقد گذشته و افق آینده» که در دانشگاه علوم پزشکی مشهد برگزار شد، اظهار کردند: من تعریضی به کلمه طب سنتی دارم و نمی‌دانم به چه دلیل نام این شاخه از علم را سنت گذاشتند؛ شاید در تقابل ما مدرنیته. ترجمه traditional Medicine، طب سنتی شده است. حال مگر در ریاضی، ریاضی سنتی و ریاضی مدرن داریم؟ علت این نام‌گذاری را می‌توان در تعریف طبیعت و خلقت در دیدگاه غربی‌ها یافت. آن‌ها خلافت را بر اساس تصادف می‌دانند و ما بر اساس حکمت. لذا خداگراها، انسان را بخشی از خلقت می‌دانند که در انسجام با سایر اجزای طبیعت بر اساس نظم و منطق خلق شده است. از همین‌جا کلمه «مزاج» تعریف می‌شود. مزاج یعنی سرشت و سرشت آدم‌ها به اندازه انفس خلایق است و بر این اساس مزاج‌های متفاوت تعریف شده است، یعنی اگر داروی واحد را به دو نفر با مزاج‌های متفاوت تجویز می‌کنید، بر یک نفر اثر می‌کند و بر یک نفر اثر نمی‌کند.اگر بدون توجه به مزاج انسان‌ها دارو تجویز کنیم، دچار اشکال می‌شویم، همانگونه که شده‌ایم. فلذا در این طب بر اساس مزاج آدم‌ها دارو تجویز می‌شود.

رئیس گروه حکمت و طب ایرانی فرهنگستان علوم پزشکی ایران با بیان این‌که «انسان یک کل تفکیک‌ناپذیر است و جسم و روح انسان در کنار یکدیگر قرار دارد»، خاطرنشان کردند: اگر کسی به انسان به‌عنوان جسم نگاه کند اشتباه می‌کند، جسم و روح انسان با هم مطرح است و لذا موضوع علم روانشناسی در طب ایرانی و اسلامی بیشتر از طب مدرن مورد توجه است.

ایشان با اشاره به این‌که «انسان بخشی از طبیعت است»، بیان کردند: بر این اساس می‌گویند فلان خوراکی مزاج سرد یا گرم است و خوراکی یا داروی گرم را به مزاج سرد و خوراکی یا داروی سرد را به مزاج گرم ندهید. این نوع تجویز خیلی بهتر از امروزه بر اساس منطق منطبق است.

دکتر ولایتی عنوان کردند: علت ماندگاری شیخ‌الرئیس این است که کتاب قانون آن بر اساس منطق است، فلذا طب ارسطویی را بهتر از طب جالینوسی می‌پسندد. طب جالینوسی بیشتر بر اساس تجربه و طب ارسطویی بر اساس منطق است.

ایشان با اشاره به این‌که «با وجودی که در طب امروزی مدعی استفاده از منطق نیستند، اما در تجزیه و تحلیل ناچار به استفاده از منطق هستند»، گفتند: هنگامی که اساس تفکر بر اساس خلقت تصادفی است، چرا ما در تبیین فیزیولوژی و تطبیق پاتولوژی و فیزیولوژی دنبال منطق می‌گردیم. نمی‌شود خلقت تصادفی باشد و ما در تحلیل این خلقت از ابزار منطق استفاده کنیم. این تفاوت دو جهان‌بینی است. طب ایرانی و اسلامی بر اساس جهان‌بینی توحیدی است و طب غربی بر اساس جهان‌بینی داروینی است و بر این اساس این تفاوت وجود دارد.

رئیس گروه حکمت و طب ایرانی فرهنگستان علوم پزشکی ایران ادامه دادند: بر این اساس در طب مدرن به بن‌بست رسیده‌ و به این نتیجه رسیده‌اند که چاره کار تلفیق دو دیدگاه طب سنتی و طب مدرن است.

ایشان با تأکید بر این‌که «تصور این‌که در طب سنتی فقط جوشانده می‌دهند و از داروی گیاهی استفاده می‌کنند درست نیست»، تصریح کردند: اولین کسی که از روده بُز، نخ بخیه درست کرد، زکریای رازی بود. زکریای رازی که الکل را کشف کرد، اولین کسی بود که در قرن سوم و چهارم از پنبه و الکل برای استریل کردن محل جراحی استفاده کرد. لذا طب سنتی تنها این نیست که جوشانده بخورند و هر جا جراحی لازم بوده، انجام می‌داده‌اند.

دکتر ولایتی خاطرنشان کردند: در طب سنتی به موازات تجویز داروهای طبی، کار جراحی هم پیش رفته بود و بسیاری از پایه‌های جراحی را اطبای ایرانی و اسلامی پایه‌گذاری کردند.

ایشان در پایان اضافه کردند: در مجموع به‌منظور تجمیع طب مدرن و سنتی، باید طب سنتی به‌روز و طب مدرن منطقی شود.

منبع مطلب: انجمن علمی طب ایرانی