در فصل تابستان به دلیل افزایش دمای هوا، قدرت هاضمه معده کاهش می‌یابد و بهتر است از غذاهای سبک که هضم راحتی دارند، استفاده شود و وعده غذای اصلی به ساعت‌های معتدل و خنک روز منتقل گردد.
به‌عنوان نوشیدنی از شربت طبیعی ریواس، تمر هندی، انار و سکنجبین استفاده شود .
در مصرف میوه‌های این فصل نیز مراقب باشید و خصوصا از برهم خوری و خوردن آب بعد از میوه‌ها پرهیز شود.
در این فصل به دلیل غلبه خشکی و حرارت تعداد دفعات نزدیکی جنسی باید تا حدودی کاهش یابد.
همچنین از انجام ورزش‌های سنگین خصوصا در گرمای هوا پرهیز شود و تمرینات ورزشی به خنک‌ترین ساعت روز منتقل گردد.
در این فصل از لباس خنک و کتان استفاده شود.
از موقعیت‌هایی که امکان ایجاد غضب و پرخاشگری را به دنبال دارند، پرهیز شود؛ زیرا خشم و غضب به‌ویژه در گرمای فصل تابستان منجر به تولید مواد نامناسب و زمینه‌ساز بسیاری از بیماری‌ها خواهد شد.
شربت بنفشه، شربت گل سرخ و فلوس به‌عنوان شربت‌های مناسب این فصل می‌باشد.
با شروع تابستان طبی، در افراد مبتلا به انباشتگی بدن از اخلاط مختلف به‌ویژه در افرادی که فشار خون بالا، افزایش غلظت خون، حرارت و جوشش دم دارند، مصرف روزانه شربت عناب توصیه می‌شود.
روش تهیه شربت عناب
یک مشت عناب را زخمی و 12ساعت خیس و سپس جوشانده تا پخته و با پارچه صاف و مجددا بجوشاینید تا نصف شود و با 1.5برابر حجم آن با شکر بپزید تا به قوام برسد. برای هر بار استفاده نصف استکان شربت را با نصف استکان آب خنک مخلوط کنید.
روش تهیه شربت تمر هندی
برای تهیه شربت تمر هندی باید تمر هندی تازه را در آب جوش خیس کرده و سپس بجوشانید تا یک سوم آب آن بخار شود، سپس آن را صاف کرده و غلاف و هسته‌های آن را خارج کنید مواد حاصله را با شکر به قوام آورید.
در فصل تابستان از مصرف چای پررنگ، قهوه و کاکائو پرهیز شود، زیرا مصرف آن بر میزان تشنگی تاثیر گذار است؛ استفاده از این نوشیدنی‌ها سبب افزایش احساس تشنگی در افراد می‌شود و بهتر است به کمترین حد برسد.
همچنین مصرف سکنجبین به شکل ساده شربت و استفاده از آن همراه با کاهو از جمله نوشیدنی‌های مناسب و مخالف عطش و تشنگی است که در فصل تابستان توصیه می‌شود.
روش تهیه آش زرشک
تهیه آش زرشک مثل آش انار است ولی چاشنی آن شیره زرشک است، طرز تهیه آن هم به این صورت است: نیم کیلو زرشک آبی را با هفت لیوان آب روی شعله اجاق گاز قرار دهید تا به جوش آید سپس حرارت را کم کرده و به مدت نیم ساعت در حرارت ملایم آن را بجوشانید. شعله اجاق گاز را خاموش کنید و پس از اینکه مختصری خنک شد محتوای ظرف را در کیسه و یا دستمالی ریخته و آب آن را از صافی عبور دهید .آب زرشک به دست آمده را بجوشانید تا غلیظ شده و قوام شیره پیدا کند.
همچنین آش آلو مثل آش انار است، ولی چاشنی آن آبغوره است.
راه‌های مقابله با گرما زدگی
هوای داغ تابستان بسیاری از مردم را دچار گرمازدگی می کند و متخصان طب ایرانی متعقدند که مصرف شربت سکنجبین برای رهایی از گرمازدگی این روزها بسیار مفید است.
به گفته شیخ الرییس ابوعلی سینا، "دوغ ترش، برای گرمازدگی مناسب است و اگر فرد آفتاب زده شد، بهتر است در سایه بنشیند و پای خود را در آب سرد بشوید و اگر تشنه بود اندک اندک از ظرفی با دهانه باریک آب بنوشد علاوه بر این خوراکش هم باید از غذاهای زود هضم باشد."
برای روزهای گرم سال حجم و تعداد دفعه‌های خوردن غذا در افراد با مزاج (گرم و تر) و (گرم و خشک) باید کاهش یابد. حرکت و سکون از عوامل مهم در ایجاد و یا کاهش تولید گرماست و میزان فعالیت این دسته از افراد باید کاهش یابد چون حرکات اضافه باعث افزایش تولید گرما می شود.
همچنین خواب، رطوبت بدن را افزایش و کم خوابی خشکی بدن را افزایش می دهد، از این رو افرادی با مزاج گرم باید در فصل تابستان خواب کافی داشته باشند و میزان فعالیت های خود را کاهش دهند.
تدابیر تغذیه‌ای در تابستان و انواع آش‌‍ها
در فصل تابستان تهیه و مصرف آش آلو، آبغوره ،سماق، تمر هندی، آش رشته، دوغ، ماست و خیار یا آب دوغ خیار توصیه می‌شود.
باید از مصرف زیاد گوشت و مغزها پرهیز شود.
مصرف سبزی و میوه مناسب فصل تابستان از قبیل آلو، توت فرنگی، هندوانه، خیار، آلبالو، زردآلو و... در برنامه غذایی گنجانیده شود. مصرف این میوه‌ها علاوه بر اینکه آب تحلیل رفته بدن را تامین می‌کنند برای رفع و پیشگیری از ابتلا به یبوست نیز مفید هستند.
در فصل تابستان با توجه به ضعف هضم، مصرف گوشت قرمز کاهش یابد و بهترین گوشت برای مصرف در این ایام جوجه مرغ، جوجه خروس، تیهو و گوشت بزغاله است که با چاشنی‌ای ترش تهیه شده باشند که برای این فصل مناسب است.
همچنین مصرف گوشت ماهی با مصلح در مزاج گرم بسیار مفید است.
منبع مطالب: انجمن عمی طب ایرانی